De Sokkel

'De Sokkel' is een mobiel kunstproject van de stad Ninove. Bij elke verhuis naar een nieuwe plek plaatst een andere kunstenaar een vers beeld op de sokkel. 'De Sokkel' zorgt voor een wisselwerking tussen de rust van het onbeweeglijke en de flexibiliteit van het mobiele.

De Wachter

De eerste plek waar de sokkel werd neergepoot, is het stadhuis van Ninove. De initiatiefnemer Claude Dendauw kreeg van het stadsbestuur de eer om het project te openen en plaatste het beeld 'De Wachter' op de sokkel. Het is een beeld van ruim anderhalve meter hoog in duurzaam porseleingips. Het recente werk van Dendauw, onder andere de bezieler van het Musée Tapo in Aspelare', wordt gekenmerkt door thema's als herinnering, verlangen en verbinding.

Scriptorium

Op de eerste dag van de zomer van 2016 zette Ninove een nieuw beeld op ‘De Sokkel’. ‘Scriptorium’ van Mark Cloet nodigt uit tot reflectie op de site van de voormalige abdij van Ninove. Mark Cloet (°1964, Oostende) maakte het beeld in 2003, in een broze wassen versie, voor een project in zijn geboortestad. Later dat jaar was het werk, intussen in brons gegoten, ook te zien op een solotentoonstelling van de kunstenaar op de Biënnale van Venetië. "Een scriptorium is een plaats waar mensen schrijven en zich bezinnen", vertelt Marc Cloet. "Er gaat een reflectieve houding mee gepaard. Daarom kozen we deze plek, die tot reflectie uitnodigt, als pleisterplaats voor dit beeld.” Het werk van Mark Cloet straalt een discrete monumentaliteit uit, gebaseerd op weerstand én aanvaarding. De kunstenaar zoekt met zijn werk naar een andere verhouding tot de werkelijkheid. Zijn beelden koloniseren hun omgeving niet, maar zijn stille objecten: voorwerpen van aanschouwing, beschouwing, van gesprek, misschien zelfs van verering. 

Birdspace

Op vrijdag 9 december 2016 spoelde de sokkel op het dorpsplein van Okegem aan. Op de sokkel prijkt 'Birdspace', een sculptuur van Tinka Pittoors. Wie aan Tinka Pittoors (°1977, Brasschaat) denkt, denkt aan fantasierijke, kleurrijke en knotsgekke objecten en sculpturen. Herkenbare materialen en frivole alledaagse gebruiksvoorwerpen koppelt ze aan elementen van eigen makelij. Op die manier ontstaat een poëtisch, incongruent landschap en creëert de kunstenares een boeiende relatie tussen kunst en leven. Je vraagt je af waar het ene begint en het andere eindigt, en of het onderscheid er wel toe doet.

Just remember the good times

Vanaf het Sinksenweekend 2017 staat de sokkel aan de ‘Zwarte Flesch’, het iconische voetgangers- en fietsersbruggetje over de Dender, dat Pollare met Eichem (en Appelterre) verbindt. Op de sokkel staat ditmaal een werk van Veronika Pot. Deze kunstenares (° 1965) woont en werkt in Antwerpen/Brasschaat. Ze is vooral bekend als fotografe. Ze fotografeert eerst en vooral analoog, zowel met een ‘reguliere’ camera als met zelfgemaakte ‘pinhole’-camera’s. Met een ‘pinhole’ fotografeer je door een klein gaatje in plaats van met een fotolens. Door de zeer lange belichtingstijd is het resultaat niet altijd even scherp, wordt de factor ‘tijd’ een belangrijke auteur en krijgt het licht automatisch een eigenzinnige rol toebedeeld. Haar afdrukken maakt Veronika tijdens lange sessies in haar donkere kamer, speurend naar de print die uitdrukt waar ze naar zoekt. Voor het project ‘De Sokkel’ maakt Veronika Pot het werk ‘Just remember the good times’. Ze presenteert enkele foto’s in een sobere metalen ‘kijkdoos’ die de voorbijgangers uitnodigt om dichterbij te komen en door de ademgaten te speuren naar “de sporen van het dagelijks bestaan en de betekenis daarvan”.

Aanwas

In januari 2018 werd ‘De Sokkel’ overgebracht naar het oude kerkhof rondom de kerk van Denderwindeke. Het werk van Katleen Vinck reflecteerde er over de vergankelijkheid van zowel natuur als mens.

De Antwerpse kunstenares Katleen Vinck (° 1976) is architecte van opleiding en duikt regelmatig op als scenografe. Die beide achtergronden verbindt ze op een bijzondere manier in haar beeldend werk, waarin de wisselwerking tussen het natuurlijke en het artificiële centraal staat. Vinck analyseert het bestaande architecturale landschap door er bepaalde elementen van te reconstrueren. Zo wekken rotsachtige formaties in bedevaartsoorden een indruk van authenticiteit, terwijl het eigenlijk archetypes zijn die de mens met weinig fantasie veelvuldig kopieert. Deze archetypische structuren gaan op die manier deel uitmaken van ons collectieve geheugen. Uit deze ‘enscenering van het natuurlijke’ vloeien nieuwe betekenissen voort. Dit is niet anders in de sculptuur die ze aan de Sint-Petruskerk van Denderwindeke geplaatst heeft. Geïnspireerd door de restanten van oude graven rondom de kerk, kneedde ze haar eigen sculptuur. Het werk verwijst zowel naar de vormentaal van de zerken en tombes eromheen als naar (bunker-)architectuur, natuurlijke architectuur en grotachtige structuren, en hoe al die dingen op elkaar inwerken. ‘Aanwas’ heeft daardoor iets ondefinieerbaars en nodigt uit tot reflectie over leven, dood en vergankelijkheid.

Wereldhoofd

Eind 2018 zorgt het Cura-Collectief voor ‘De Sokkel’. Het Cura-Collectief is een wisselend samenwerkingsverband dat sociaal-artistieke projecten gestalte geeft. Het collectief creëert met ruimtelijke constructies, geluiden en tekeningen een omgeving die de bezoeker uitnodigt tot verinnerlijking. Bart Bogaert, Els De Vuyst, Vincent Malstaf en Lieve Van Cutsem presenteren op het Kerkplein van Ninove hun ‘Wereldhoofd’.

‘Wereldhoofd’ ontvangt je in zijn binnenkant waar vuur heeft gewerkt, waar stemmen hun toon zetten, waar een teken achterbleef. Was het verkolend vuur of een brandend verlangen? Zijn het onverstaanbare woorden of is het deugddoende menselijke aanwezigheid? In het spanningsveld van jezelf en de buitenwereld zet dit werk zintuigen op scherp en nodigt het uit om je denken met je hart te verbinden. Wie hoor je? Wat antwoord je? Welk vuur wil je, dat in je brandt? Welke stem wil je, die in je hoofd spreekt? Hoe kan je iemand missen die je niet kent? Hoe kan de wereld niet veranderen?

De Zorgdrager

In 1994 creëerde kunstenaar Michel Janssens uit Roosdaal (OLV Lombeek) de monumentale sculptuur ‘Erato’ voor de – toen - nieuwe bibliotheek van Ninove. Een kwarteeuw later zet hij het werk ‘De zorgdrager’ aan de toegang tot de Sint-Petruskerk op de Halsesteenweg in Meerbeke. “Ik heb dat beeld gemaakt in de periode dat mijn moeder zorgbehoevend was en verzorgd werd in het rusthuis ‘Wilgendries’ in Aspelare.” Janssens’ sculptuur heet tot net voor de zomer van 2020 de Meerbekenaars welkom aan hun kerk.

“Michel Janssens bouwt vanuit roodkoperen platen of buizen figuren op die vaak groter zijn dan een menselijke gedaante, fabelwezens die soms een animale allure aannemen of bezitten, onder meer omwille van hun vleugels”, typeert kunstcriticus Hugo Brutin deze kunstenaar. “De figuren reflecteren van een behoefte om zich te verheffen of te ontsnappen aan het vastkleven aan de aarde. Ze beschrijven een realiteit en evenzeer een verlangen. Zij zijn fabel en werkelijkheid tegelijk, complexe structuur evenzeer als een vanzelfsprekende zichtbaar geworden intensiteit, poëzie en elan, verhaal en verdichting, vorm en bolster van emotie.”

Maria Magdalena

Peter Jacquemyn zocht de inspiratie voor zijn werk aan buurthuis Berdam (de voormalige ‘Trezekenskerk’) in de evangelische figuur van Maria Magdalena. “Volgens de overlevering werd Maria Magdalena bij haar overlijden door zes engelen ten hemel getild. Dit tafereel was in de late middeleeuwen erg populair. Maar slechts weinig beeldengroepen overleefden de loop der eeuwen. Bij de meeste sculpturen verdwenen de engelen; hun armen braken, vaak bleef de centrale figuur met zes paar handen over. Dit heeft een bevreemdend effect: Maria Magdalena, alsof ze door twaalf handen betast wordt.” Volgens de kunstenaar zouden we ons kunnen voorstellen dat ook deze meer dan twee meter hoge eikensculptuur oorspronkelijk deel uitmaakte van zo’n laat-middeleeuwse beeldengroep. “De meeste handen behoren duidelijk niet tot de figuur. Misschien zijn het restanten van de verdwenen sculpturen. Wat ontbreekt, stimuleert alvast de fantasie. De toeschouwer wordt uitgenodigd, welhaast geprovoceerd, om de verloren gegane beelden in gedachten te reconstrueren. Zo wordt de toeschouwer ongewild en onbewust een creatieve partner: iemand die het werk ‘meemaakt’. Een kunstwerk bekijken en beleven is een creatieve daad.”

Boetnaalden IV & V

Kunstenaar Philippe Gouwy plaats de negende editie van de sokkel in het centrum van Ninove. Alwaar ze, ter hoogte van het stadhuis op de Centrumlaan, als een soort poortwachter zij verwelkomen die ter stedevaart gaan. De sculpturen komen uit een reeks ‘boetnaalden’ die Philippe Gouwy in 2016 voor een project in Blankenberge creëerde. “Met deze naalden ‘boeten’ de vissers de gaten in hun netten dicht, zodat het leven hen niet door de vingers glipt”, verduidelijkt de kunstenaar. “Verschillende onderdelen van de naalden zijn naar lichaamsdelen genoemd, wat hen een zeer menselijk gelaat en karakter geeft.” Met hun sterke, ranke verschijningsvorm zoekt Gouwy op de Centrumlaan de dialoog met de typische woonvorm van de straat.